Poradnikowe ABC o woku – sprawdź co powinieneś wiedzieć!
Co to jest wok?
Jeśli zastanawiasz się jaki wok wybrać albo co oznacza ta nazwa, to dobrze trafiłeś! Patelnie tego typu posiadają kształt głębokiej miski i używane są głównie w kuchniach azjatyckich. Sprzęt ten charakteryzuje się wysokimi bokami i łagodnym, wypukłym dnem.
Woki służą przede wszystkim do szybkiego smażenia potraw na dużym ogniu. W Azji są używane głównie do przyrządzania dań z warzywami i mięsem, ale to nie jedyne co można zrobić w woku. W innych kuchniach bywa też wykorzystywany do przyrządzania potraw z krewetek, ryb i makaronów, a może być też stosowany do przyrządzania dań kuchni zachodniej.
Dzięki wypukłemu kształtowi patelnia pozwala na równomierne rozprowadzenie ciepła na całej swojej powierzchni, co jest kluczowe dla uzyskania idealnego smaku i chrupkości potrawy. Dobry wok jest też bardzo praktyczny, gdyż pozwala na smażenie większej ilości jedzenia niż tradycyjna patelnia, a także na łatwe mieszanie i obracanie składników.
Rodzaje woków
Jaki wok kupić, jeśli na rynku dostępnych jest tyle różnych jego rodzajów? Poszczególne modele mogą się różnić materiałem z którego są wykonane oraz sposobem konstrukcji. Najbardziej tradycyjne modele wykonane są z żeliwa. Mają łukowato wygięte boki oraz wypukłe dno, dzięki czemu umożliwiają szybkie smażenie na wysokim ogniu.
Innym popularnym materiałem wykonania woków jest stal nierdzewna. Zapewnia ona szybkie rozgrzanie i równomierne rozprowadzenie ciepła. Ponadto patelnia ta jest łatwa do utrzymania w czystości i odporna na korozję. Niektóre ze sprzętów wykonane są z kolei z aluminium i wyposażone w powłokę nieprzywierającą. Ułatwia to zarówno utrzymanie produktu w czystości, jak też smażenie potraw bez użycia tłuszczu.
Odmienny wariant produktu z aluminium stanowi patelnia pokryta powłoką ceramiczną. Zapewnia ona równomierne rozprowadzenie ciepła i nieprzywieranie składników do dna patelni. Patelnia ta jest też odporna na zarysowania i łatwa do czyszczenia. Istnieje także elektryczna wersja woka. To rodzaj patelni, który nie wymaga użycia kuchenki gazowej lub elektrycznej. Ma ona wbudowany podgrzewacz i jest niezwykle łatwa w obsłudze.
Z pewnością chcesz też wiedzieć, ile kosztuje wok? Najtańsze modele to wydatek zaledwie około 60 złotych, podczas gdy droższe produkty z tej kategorii mogą być inwestycją nawet dziesięciokrotnie większej kwoty. Z dostępnych rodzajów i wariantów cenowych wybierz ten, który będzie odpowiadał Twoim preferencjom i stylowi gotowania.
Jak używać woka? Podstawowe zasady
Istnieje kilka podstawowych zasad użytkowania patelni wywodzących się z Azji. Pozwolą Ci one lepiej zrozumieć jak gotować w woku, dzięki czemu tworzone przez Ciebie potrawy zawsze będą wyśmienicie smakować. Zacznij od tego, by wszystkie składniki przygotować z odpowiednim wyprzedzeniem. Obróbka cieplna na patelniach tego typu jest bardzo szybka. Nie będziesz mieć więc czasu na przygotowanie składników w trakcie smażenia, a przerywanie pracy w jej trakcie sprawi, że jedzenie będzie mniej smaczne.
Przed przystąpieniem do smażenia trzeba rozgrzać sprzęt. Rób to przez kilka minut na dużym ogniu. Jeśli po rozgrzewaniu dodajesz olej i się on lekko dymi (ale nie pali), to znaczy że wszystko “działa jak należy”. Jeśli zaś mowa o oleju, używaj takiego o wysokim punkcie dymienia. Dlaczego? Za sprawą bardzo wysokiej temperatury olej może dymić, a tego chcesz przecież uniknąć. Korzystaj zatem z oleju sezamowego, orzechowego lub słonecznikowego.
Warto też przygotowywać składniki posiłków w mniejszych porcjach. Jeśli dodasz ich zbyt wiele, wok może stać się mokry. To z kolei sprawi, że żywność nie będzie równomiernie usmażona. Dlatego zawsze smaż mniejsze partie i dokładnie mieszaj je w trakcie przygotowywania.
Koniecznie korzystaj też z odpowiednich narzędzi: drewnianych lub bambusowych łopatek. Sprawią one, że mieszanie i przewracanie składników stanie się znacznie łatwiejsze. Inne akcesoria (jak np. metalowe) mogą bowiem zniszczyć powłokę lub powierzchnię naczynia. Dlatego poza zastanawianiem się jaki wok na indukcję będzie dla Ciebie najlepszy pomyśl też o dbaniu o posiadany przez Ciebie sprzęt. Po każdym użyciu pamiętaj też o odpowiednim czyszczeniu – koniecznie za pomocą miękkiej gąbki i łagodnego detergentu, które nie uszkodzą powierzchni. Po myciu z kolei dokładnie osusz woka.
Co można zrobić w woku?
W sprzęcie tego typu można przygotować wiele różnych potraw. Zaliczyć tu można zarówno dania mięsne, jak też wegetariańskie. Poniższe przykłady to zaledwie kilka możliwości, ponieważ woki dają możliwość przyrządzania wielu różnorodnych dań, bez konieczności ograniczania się do zaledwie paru opcji.
Pamiętać przy tym należy, że najlepszy wok da możliwość usmażenia praktycznie każdego przeznaczonego na te naczynie dania, przy mniej profesjonalnych opcjach jednak niektóre potrawy mogą leżeć poza zasięgiem sprzętu. Sprawdź nasze propozycje dań chińskich, koreańskich, tajskich i innych azjatyckich potraw:
Przygotuj nudle w stylu chińskim. Jest to danie z makaronem, warzywami i mięsem, przygotowane w patelni wok z dodatkiem sosu sojowego, oleju sezamowego i chili. Jeśli nie interesują Cię nudle, możesz zdecydować się na krewetki w stylu tajskim. Poza krewetkami w posiłku tym znajdzie się mleko kokosowe, curry, limonką i chili. A może masz ochotę na tofu w stylu koreańskim? Poza tofu będziesz potrzebował do niego warzyw oraz sosu gochujang.
Inne ciekawe azjatyckie propozycje to między innymi smażone wontony. Robi się je z ciastem wonton, mięsem i warzywami, przygotowując w patelni z dodatkiem sosu sojowego i oleju sezamowego. Kolejną możliwość stanowi stir-fry z mięsem i warzywami. Ta popularna w Azji potrawa polega na szybkim smażeniu mięsa i warzyw w woku z dodatkiem sosu sojowego, imbiru i czosnku. Możesz też zrobić smażone ryżowe kulki. Wykorzystasz do niego ryż, warzywa i mięso, przygotowując posiłek z dodatkiem jajek, sosu sojowego i oleju sezamowego.
Jak gotować w woku potrawy kuchni zachodniej?
Znamy już odpowiedź na pytanie wok co to jest – a czy można w nim przygotować również potrawy kuchni zachodniej? Odpowiedź brzmi: jak najbardziej! Jednym z przykładów może być smażona ryba. Można ją przygotować z dodatkiem oliwy z oliwek, czosnku i cytryny.
Innym doskonałym przykładem będzie risotto. Ta klasyczna włoska potrawa z ryżu idealnie nadaje się do przygotowania w woku. Warto jednak pamiętać, że ryż należy dodawać stopniowo i regularnie mieszać. Chcesz wiedzieć, wok jak używać do przygotowania klopsików w sosie pomidorowym? To popularne danie kuchni amerykańskiej, które można przygotować w patelni z dodatkiem sosu pomidorowego, mięsa mielonego i przypraw.
Za pomocą tego sprzętu możesz także usmażyć pierogi (z dodatkiem masła lub oleju i podawać z cebulką i boczkiem). Dzięki temu zyskasz smaczną alternatywę dla pierogów tradycyjnie gotowanych lub duszonych. Pamiętaj przy tym, że przygotowując potrawy w tym konkretnym rodzaju naczynia kuchennego poddajesz je działaniu wysokiej temperatury. Z jednej strony nadaje ona potrawom charakterystyczny smak i chrupkość. Z drugiej zaś warto zwrócić uwagę na to, aby temperatura nie była zbyt wysoka i potrawy nie przypalały się.
Jaki wok wybrać? Zobacz jakie modele są najlepsze!
Szukając idealnego woka do swojej kuchni powinieneś wziąć pod uwagę kilka kryteriów. Jednym z ważniejszych będzie forma naczynia. Może być ona płaska lub głęboka i w zależności od kształtu spełniać będzie nieco inne funkcje. Model głęboki będzie najlepszy do smażenia dużych ilości makaronów, ryb czy warzyw. Produkty płaskie są z kolei bardziej uniwersalne i lepsze do smażenia mniejszych ilości jedzenia. Jak więc widzisz, jeśli zadajesz sobie pytanie patelnia wok jaka najlepsza, wiele zależy tu od tego do jakich celów zamierzasz ją wykorzystywać. Jeśli zaś chodzi o cenę, najtańsze są modele węglowe, a najdroższe żeliwne. Pamiętaj jednak, że jest to inwestycja na lata, warto więc wybrać lepszy, czyli często droższy produkt wysokiej jakości.
Nie mniej ważny jest też materiał, z którego wykonano naczynie. Produkt ten można wyprodukować ze stali węglowej, nierdzewnej lub żeliwa. Jak zawsze, tak i tu w każdym z przypadków istnieją zarówno zalety, jak i wady poszczególnych rozwiązań.
Stal węglowa będzie najtańsza, ale wymaga regularnego konserwowania i jest mniej trwała niż pozostałe opcje. Stal nierdzewna jest z kolei trwała, ale kosztuje więcej i ma najmniejszą z nich przewodność cieplną. Żeliwo jest bardzo trwałe i ma doskonałą przewodność cieplną, ale jest ciężkie i wymaga regularnego sezonowania.
Od materiału zależy też często możliwość stosowania produktu na poszczególnych rodzajach kuchni. Dlatego jeśli interesuje Cię wok na indukcję ranking, doskonałe produkty marek Stalgast i Bartscher znajdziesz w naszym wpisie.
Ważne kryterium wyboru stanowić może również rozmiar. Wpływa on przecież na ilość jedzenia, którą można jednorazowo przygotować. Standardowe rozmiary patelni to 30-36 cm. Niektóre modele wyposażone są w jeden, inne zaś w dwa uchwyty. Produkty z jednym uchwytem są bardziej tradycyjne i lepsze do gotowania na wysokiej temperaturze, ale są mniej praktyczne w codziennym użytkowaniu. Patelnie z dwoma uchwytami są z kolei bardziej uniwersalne i łatwiejsze w użyciu.
