Stal nierdzewna – rodzaje i zastosowanie

Stal nierdzewna w gastronomii ma długą tradycję. Nic dziwnego, bowiem doskonale sprawdza się w wilgotnym środowisku kuchni i zmywalni. Stąd też bez trudu znajdziesz znaczną ilość urządzeń, akcesoriów a nawet naczyń wykonanych z tego trwałego materiału.

Skąd jednak bierze się jej wysoka odporność na korozję? Stal nierdzewna skład ma wzbogacony o dodatek chromu. Normą jest tu, że jego zawartość wynosić musi przynajmniej 11% składu. Takie połączenie przy większości zastosowań pozwala skutecznie chronić materiał przed korozją. Im więcej chromu, tym ochrona ta staje się większa.

Najlepsze zabezpieczenie przed rdzą daje nam jednak dodatkowe wzbogacenie stali molibdenem. Z kolei dodanie niklu sprawia, że powstała w ten sposób stal nierdzewna 18/10 daje możliwość łatwego spawania oraz obrabiania na zimno. Oznaczenie to mówi, że w materiale znajduje się 18% chromu oraz 10% niklu.

Stal nierdzewna – dlaczego warto na nią postawić?

Pierwsza z cech “nierdzewki”, która sugeruje nam że warto z niej korzystać to skuteczne opieranie się korozji. Już ten argument powinien przekonać większość osób, które myślą o skorzystaniu z produktów z innych materiałów. Co jednak z “plastikami” i szkłem, którym również nie jest straszna rdza?

No właśnie… drugą istotną cechą jest jej niezwykle wysoka odporność na uszkodzenia mechaniczne. Wiadomo, że w kuchni praca potrafi przebiegać w dużym tempie. Upadki, uderzenia i tym podobne nie powinny zaszkodzić większości Twoich sprzętów ze stali nierdzewnej. Kolejną ważną cechę stanowi odporność na działanie wysokich temperatur.

Można więc na przykład użytkować naczynia stalowe w piecach bez niebezpieczeństwa, że ulegną one uszkodzeniu. Na koniec zostawiamy informację o odporności tego gatunku stali na niszczące działanie znacznej ilości kwasów i zasad. Tu jednak, podobnie jak w przypadku działania korozji, warto wcześniej sprawdzić jaki stopień zabezpieczenia zapewniają nam dane rodzaje stali nierdzewnej.

Rodzaje i typy stali nierdzewnej

Cztery najczęściej stosowane typy stali nierdzewnej to:

• martenzytyczna
• ferrytyczna
• austenityczna
• austenityczno-ferrytyczna

Stal nierdzewna twardość mierzoną w HRC zazwyczaj powinna mieć w okolicach 50 jednostek. Wartość tę osiąga stal martenzytyczna, dzięki czemu świetnie sprawdza się np. podczas produkcji akcesoriów kuchennych dla profesjonalnej gastronomii.

Warto tu też zwrócić uwagę na inne oznaczenia stali nierdzewnej. Powszechnie używany do tego celu jest amerykański system oznaczeń AISI. Istnieje też system europejski, który wykazuje się większą szczegółowością w opisie poszczególnych rodzajów stali.

Jak już wiesz, w stopach znajdują się różne składy procentowe poszczególnych dodatków (chrom, nikiel, molibden). Od wielkości ich udziału zależą właściwości danego typu stali. Stąd też popularne oznaczenia jak A2 / 304 czy A4 / 316. Dzięki nim uda Ci się ustalić, jak długo powinien posłużyć wybrany produkt w danym środowisku (np. przemysłowym lub morskim).

Warto tu wspomnieć też o jednej z kwestii, która wciąż budzi wątpliwości. Stal szlachetna a stal nierdzewna – czy jest tu jakaś różnica, a jeśli tak, to jaka? W powszechnym rozumieniu jest to dokładnie ten sam gatunek, jednak w praktyce istnieje pewna różnica. Polega ona na tym, że do szlachetnych zaliczać należy tylko te stale, które wytapiane były z zachowaniem wysokiego stopnia czystości.

Właściwości stali nierdzewnej

Wspomnieliśmy już o tym, dlaczego produkty ze stali nierdzewnej cechują się wysoką odpornością na działanie rdzy. Jest to zresztą cecha, która podkreślana jest nawet w samej nazwie tego materiału. Stal inox posiada też inne mierzalne cechy charakterystyczne.

Jednym z nich jest możliwość jej hartowania, ważną kwestią jest też to czy jest magnetyczna. Blacha chromoniklowa wykazuje też zróżnicowaną odporność na działanie kwasów – warto więc przed wybraniem produktu upewnić się u sprzedawcy, że spełni on Twoje oczekiwania w tym zakresie. Jedną z ważniejszych cech jakie posiada stal chromowo niklowa jest nie wchodzenie w reakcje chemiczne z przechowywaną żywnością.

Stąd właśnie wynika jej ogromna popularność w przemyśle gastronomicznym. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, niektóre ze stali wzbogacane są dodatkowo molibdenem – w ten sposób powstaje blacha inox jeszcze bardziej odporna na działanie kwasów i wysokich temperatur.

Stal nierdzewna 304 właściwości

Popularna “nierdzewka” nosi oznaczenie 304. Jej właściwości pozwalają na stosowanie jej w środowisku, w którym poddawana jest typowym wpływom atmosferycznym. Blacha ta poddaje się spawaniu, dzięki czemu z łatwością można z niej wykonywać nawet bardzo złożone konstrukcje.

Dzięki swoim właściwościom jest też niezwykle często stosowana w profesjonalnej gastronomii. Jeśli jednak potrzebujesz blachy o zwiększonej odporności na kwasy, skorzystaj raczej z materiału o oznaczeniu 316 (tzw. “kwasówka”).

Produkty ze stali nierdzewnej w gastronomii – zdecydowanie warto!

Trudno byłoby znaleźć kategorię w gastronomii, do której nie zawędrował ten uniwersalny materiał. Jest on powszechnie stosowany do konstruowania obudów maszyn do termicznej obróbki żywności (piece, kuchnie, frytkownice i wiele innych), w chłodnictwie (lodówki i zamrażarki), obróbki mechanicznej (maszynki do mięsa, krajalnice, obieraczki itd) i zmywarek do naczyń.

Stal nierdzewna aisi 304 idealnie nadaje się też do konstruowania mebli nierdzewnych służących do prac w profesjonalnej kuchni. Nie należą one może bowiem do najbardziej designerskich mebli kuchennych, ich trwałość i funkcjonalność jest jednak w stanie zrekompensować wszystkie inne możliwe braki.

A jaka jest najlepiej sprzedająca się grupa produktów nierdzewnych? Będą to części zamienne do gastronomicznych urządzeń do mechanicznej obróbki żywności, a bardziej konkretnie: części do wilków do mięsa. Topowe produkty z tej kategorii to:

• szarpaki do maszynek do mielenia mięsa
• noże do wilka do mięsa
• sitka o różnorodnej wielkości oczka (między innymi 2, 2,5, 3, 4,5, 6, 8, 10, 13, 16 mm)

Szarpak do wilka do mięsa TS-12. Produkt pasuje do modeli o oznaczeniach: PI-12, PA-12, TS-12 oraz TC-12. Co ciekawe, w jego budowie uwzględniono dwa wcięcia blokujące w gardzieli. Dzięki temu można go używać zarówno w maszynkach z jednym, jak też z dwoma wałkami zabezpieczającymi.

Uniwersalny nóż do maszynki do mielenia mięsa TS-12. Możesz go zastosować w wielu modelach od różnych producentów. Wymienić tu można wilki takich marek jak chociażby Ma-Ga, Stalgast, Hendi, Fama czy Edesa. Idealnie pasuje do sprzętów o symbolach: PI-12, PA-12, TS-12 oraz TC-12.

Nasze najlepiej sprzedające się sitko do maszynki TS-12. Średnica oczka roboczego wynosi tu 10 milimetrów. Można je stosować w modelach o oznaczeniach PI-12, PA-12, TS-12 i TC-12. Tu również uwzględniono potrzebę zastosowania w gardzieli dwóch wcięć blokujących. Pozwala to stosować sitko nie tylko w maszynkach o jednym, ale też w tych o dwóch wałkach zabezpieczających.