Patelnie teflonowe – czy są szkodliwe?
Co to jest teflon?
Teflon, czyli politetrafluoroetylen lub PTFE jest rodzajem sztucznego polimeru fluoropochodnego. Jets bardzo popularnym materiałem, którego używa się w przemyśle spożywczym do pokrywania różnorodnych sprzętów. Wiesz już, co to jest teflon – a co sprawia, że stał się tak popularny?
Jedną z ważniejszych jego właściwości jest duża odporność na przyleganie. W związku z tym, że ma bardzo niski współczynnik tarcia, jest bardzo odporny na przyleganie żywności. Dzięki temu przyrządzane potrawy nie przywierają do powierzchni pokrytych teflonem. To z kolei ułatwia zarówno gotowanie, jak i późniejsze mycie naczyń kuchennych po ich użyciu.
Materiał ten cechuje się też odpornością na wysokie temperatury. Jest w stanie utrzymać swoje właściwości nawet w wysokich temperaturach, co pozwala na bezpieczne stosowanie go w różnego rodzaju urządzeniach kuchennych. Wymienić tu można chociażby patelnie, garnki czy piekarniki. Ale czy patelnie teflonowe można myć w zmywarce? Wszystko zależy od konkretnego produktu. Jeśli bardzo zależy Ci na czyszczeniu sprzętu za pomocą zmywarki, przez zakupem sprawdź informacje od producenta.
Teflon na patelni jest też odporny na działanie wielu substancji chemicznych. Sprawia to, że jest bezpieczny w kontakcie z różnymi składnikami spożywczymi, które mogłyby reagować z innymi materiałami. Posiada też niską przewodność cieplną. Pomaga to w precyzyjnym kontrolowaniu temperatury posiłków podczas gotowania. Kolejną ważną cechą jest wysoka wytrzymałość – odpowiednie pokrycie może utrzymać się na powierzchni sprzętu przez długi czas, co wydłuża jego żywotność.
Właściwości teflonu
To właśnie dzięki szeregowi korzystnych właściwości teflon stał się tak popularny w zastosowaniach spożywczych. Jedną z ważniejszych jest to, że potrawy do niego nie przywierają. Ułatwia to gotowanie i jest przydatne podczas smażenia potraw bez użycia dużej ilości tłuszczu.
Właściwości teflonu to także odporność na wysokie temperatury. Możemy go więc używać w różnego rodzaju urządzeniach kuchennych. Zaliczyć tu można między innymi patelnie czy garnki, czyli wszystkie te sprzęty, które podlegają znacznemu nagrzewaniu podczas pracy. Materiał ten jest też odporny na działanie wielu substancji chemicznych. Sprawia to, że jest bezpieczny w kontakcie z różnymi składnikami spożywczymi.
Teflon charakteryzuje się też niską przewodnością cieplną. Sprawia to, że nie nagrzewa się szybko podczas gotowania. Pozwala to kucharzowi lepiej kontrolować temperaturę i minimalizuje ryzyko przypalenia gotowanych przez niego potraw. Sprzęty pokryte powłoką teflonową mają też tę zaletę, że nie zmieniają smaku ani zapachu potraw. Pozwala to zachować ich oryginalny smak i aromat.
Inną ważną właściwość stanowi stosunkowo duża trwałość, a odpowiednio pokryte powierzchnie mogą utrzymać się przez długi czas, co wydłuża żywotność sprzętu. Nie musisz zatem często wymieniać posiadanych sprzętów teflonowych na nowe.
I wreszcie łatwość w czyszczeniu – w związku z tym, że powłoka ta jest nieprzywieralna, łatwo się ją czyści, co minimalizuje czas i wysiłek potrzebny do utrzymania w dobrym stanie produktów pokrytych teflonem. Znamy już właściowości tego materiału, warto więc odpowiedzieć sobie na pytanie o to, czy uszkodzony teflon jest szkodliwy.
Czy patelnie teflonowe są szkodliwe?
Patelnia z powłoką teflonową nie jest szkodliwa sama w sobie. Szkodliwość teflonu i związane z tym zagrożenie dla zdrowia może powstać dopiero w pewnych warunkach. Możesz go doświadczać, jeśli używasz powłoki w nieprawidłowy sposób lub gdy doszło do jej uszkodzenia. Co zrobić, żeby Twój sprzęt był bezpieczny i nie stwarzał zagrożenia?
Zacznijmy od powłoki. Czasami ulega ona uszkodzeniu. Mogłeś niechcący zarysować lub obtłuc powierzchnię. Może się wtedy zdarzyć, że teflon zacznie się łuszczyć i uwalniać szkodliwe substancje. Jak temu zaradzić? Najlepiej jest zachować ostrożność przy używaniu metalowych narzędzi na powierzchni oraz zaprzestać użytkowania patelni, w przypadku których widoczne są uszkodzenia powłoki.
Drugą istotną kwestią jest temperatura, w której znajduje się powłoka teflonowa. Jest ona bezpieczna w zakresie temperatur do 260 stopni Celsjusza (500 stopni Fahrenheita). Jeśli jednak przekroczymy ten limit, powłoka może zacząć uwalniać szkodliwe substancje, które mogą być szkodliwe dla zdrowia osób przebywających w pobliżu.
Dlatego nigdy nie przekraczaj wskazanej temperatury, unikaj też pozostawiania pustej patelni na ogniu. jest to też w pewnym sensie odpowiedź na pytanie czy teflon jest szkodliwy – w większości przypadków jest całkowicie niegroźny, jednak są z nim związane też pewne niebezpieczeństwa.
Patelnie z powłoką z teflonu mogą być także niebezpieczne dla ptaków. Gdy powierzchnia takiej patelni ulega przegrzaniu, mogą się z niej uwalniać pary szkodliwych substancji. Stwarzają one zagrożenie dla ptaków, dlatego jeśli posiadasz w domu papugę, kanarka lub inne ptaki – najlepiej będzie, jeśli zrezygnujesz z używania patelni teflonowych w ich pobliżu.
Jak widać, jeśli używasz patelni teflonowych zgodnie z zaleceniami producenta, nie przegrzewasz ich i dbasz o to, aby nie były uszkodzone, nie powinny one stwarzać żadnego zagrożenia. Jeśli jednak chcesz zachować stuprocentowe bezpieczeństwo, możesz skorzystać ze sprzętu z powłoką ceramiczną lub żeliwną. Unikniesz w ten sposób wszelkich obaw związanych z potencjalnymi szkodami wynikającymi z użytkowania patelni teflonowych.
Czy porysowana patelnia teflonowa jest szkodliwa?
Jeśli Twoja patelnia teflonowa nosi ślady zużycia w postaci uszkodzeń powłoki, lepiej będzie jeśli wymienisz ją na nową. Może ona bowiem stanowić potencjalne zagrożenie dla zdrowia. Czym jest to spowodowane? Gdy teflon zostaje porysowany, mogą powstawać na nim nierówne powierzchnie. To z kolei sprawia, że porysowana patelnia teflonowa może zwiększać przywieranie smażonej żywności. Zwiększa się też ryzyko uwalniania substancji chemicznych podczas gotowania.
Jak dochodzi do uszkodzeń powłoki? Może to następować w wyniku stosowania zbyt wysokiej temperatury lub pod wpływem zarysowań powstałych przez użytkowanie nieodpowiednich, metalowych narzędzi kuchennych (widelce, łopatki). W większości przypadków nowe sprzęty są bezpieczne w użytkowaniu, jednak uszkodzone mogą stanowić ryzyko dla Twojego zdrowia.
Gdy patelnie teflonowe zostają porysowane, na przykład przez używanie nieodpowiednich i zbyt ostrych narzędzi, zaleca się przestać ich używać. W takich przypadkach substancje chemiczne z powłoki teflonowej mogą łatwiej uwalniać się podczas gotowania i dostawać się do żywności. Jeśli więc spożywamy żywność z takiej patelni, możemy narażać się na kontakt z substancjami, które nie są pożądane w naszej diecie.